Scherpe ogen
Vandaag bezocht ik samen met Ellen Teunissen-Ruiterman haar foto-expositie Vlinders en Oude Meesters in het Plein in Austerlitz. Ik leerde Ellen in 2015 kennen tijdens een workshop “Sterk in je werk met paardenkracht”. Aan de workshop namen mensen deel die met behulp van paardencoaching hun loopbaanvragen wilden onderzoeken, en nieuwsgierig waren naar eventuele belemmeringen en blokkades op weg naar een volgende stap. Wat mij van Ellen was bijgebleven was de vanzelfsprekende manier waarop ze contact maakte met de paarden en steeds verbinding hield, zelf noemde ze dat haar thema die dag was je plek innemen.

Die plek heeft ze inmiddels ingenomen. Ze maakt prachtige portretten, waarbij vlinders en natuur een belangrijke rol spelen, en heeft zich daarnaast gespecialiseerd als afscheidsfotograaf. Ellen vertelt met veel passie over vlinders, die door mensen vooral geassocieerd worden met vergankelijke, broze schoonheid, maar waarvan sommige soorten een alleszins vlindervrouwonvriendelijk liefdesleven blijken te hebben. Ik leer elke dag iets nieuws.
De kunst om een vlinder goed te portretteren is –volgens Ellen- zorgen voor scherpe ogen. Wachten, inzoomen en zorgen voor scherpe ogen, want de rest is allemaal beweging….

Ik werd geraakt door de overeenkomst tussen een beroepsfotografe en mijn eigen werk als paardencoach. Bij Ellen gaat het over de scherpte van de vlinderogen en die van haarzelf, om op het juiste moment de foto te maken. Het is net als het begeleiden van een sessie, afwachten en leren zien en voelen wat het juiste moment is om een interventie te doen.
De tweede overeenkomst hoorde ik in haar uitleg over de Oude Meesters -fotoportretten van schilderijen van onder andere Vermeer en Rembrand-: een goede fotograaf ziet aan iemands’ gezichtsuitdrukking of hij of zij alleen maar naar het boek kijkt of dat iemand innerlijk de inhoud van het boek (het ging om het portret ‘lezende oude vrouw’ van Gerard Dou) tot zich neemt. Als paardencoach lees je zowel de uitdrukking van de coachee als die van het paard.
Tenslotte viel me op dat ook een fotograaf kennis over de feiten vergaart. Het maakt namelijk uit of de oude vrouw in kwestie een kasteelroman leest of dat zij zich, zoals hier, verdiept in het evangelie van Lucas. Daarin staat dat wie werkelijk goed wil doen, zo veel mogelijk van zijn aardse bezit aan de armen moet schenken. Een boodschap die weer contrasteert met de dure kleding van de oude vrouw, en daardoor een spanning weergeeft die de moeite van het fotograferen dan wel het coachend onderzoeken waard is.

Fotografen en paardencoaches, de één legt vast, de ander maakt los. Op het eerste oog twee verschillende werelden. Totdat je scherpe ogen krijgt, dan zie je ineens de overeenkomsten.

(NB: Deze tekst is ook verschenen in de Facebook pagina van C3MO, Eigenwijs Ontwikkelen)