Daniëlle

In februari ben ik door jonge ouders gevraagd om een afscheidsreportage te maken van hun veel te vroeggeboren dochtertje Daniëlle.
Alles erop en eraan maar nog veel te pril om verenigbaar te zijn met het leven.

Wateropbaring

Het is voor mij de eerste keer dat ik een wateropbaring fotografeer.

Wateropbaring wordt sinds 2014 in Nederland toegepast. De baby/foetus wordt bij de watermethode in koud water bewaard. Hierdoor blijft de kleur en vorm langer mooi en is er meer tijd om afscheid te nemen.
Doordat het kindje er dus veel mooier uitziet kunnen ouders, maar ook hun naasten, het kindje langer bewonderen en uitgebreid afscheid nemen. Ouders ondervinden hierdoor meer steun bij hun verlies.

Thuiskomst en Uitvaart

Op de dag dat Daniëlle thuiskomt maak ik mooie (detail-) foto’s van haar alleen, samen met haar vader, moeder, grote broer en zus.

Op de dag van de uitvaart ben ik er weer om ook dat mooi vast te leggen.
Daniëlle wordt liefdevol uit het water gehaald en overgelegd in een mooi mandje. Een korte plechtigheid met het gezin, de beide grootouders, twee tantes en een oom volgt.
Wanneer ik één van de grootouders wat apart zie staan vraag ik hem wat hij van de vele mogelijkheden van de huidige tijd vind t.a.v. afscheid nemen. Hij is er duidelijk nog niet uit en reageert met: “Of dit het er nu allemaal zoveel beter op maakt ...” Wanneer ik probeer te zeggen “de tijd krijgen om op een mooie manier afscheid nemen is belangrijk om straks verder te kunnen” loopt hij schouderophalend weg.

Er worden troostende woorden gesproken en geluisterd naar een lied gezongen door Karen Taylor Good, “Precious Child”. Daarna is het tijd om Daniëlle te begraven, waarbij opa toch actief meehelpt. Tot slot worden er ballonnen opgelaten om de jonge ziel symbolisch de weg naar boven te wijzen.

Generatiekloof?

Naderhand vraag ik me wel af wat de achtergrond was van de opmerking van de opa. Werd deze mogelijk veroorzaakt door een generatiekloof?
Het is een feit dat de opa in een andere tijd is opgegroeid, waarin miskramen, vroeggeboortes en doodgeboortes weggewuifd werden met (ongetwijfeld) goed bedoelde opmerkingen als “een eerste misje een tweede wisje”. Waarmee impliciet werd gezegd dat je er niet te lang bij stil mocht staan en je moest richten op de toekomst, waarin je weer zwanger kon worden en dan wel een gezond kindje zou krijgen.
Nog een generatie terug werden deze 'stil' geboren kinderen zo snel mogelijk weggehaald bij de ouders en zonder hun aanwezigheid in stilte begraven. Soms zelfs ’s nachts, op een plek die niet verder bekend werd gemaakt. In ieder geval niet op de gewijde grond van het kerkhof omdat deze kinderen niet gedoopt waren. Dit leidde nogal eens tot traumatische ervaringen bij ouders en familie.

Boekentip “En zwijgen was het antwoord”, geschreven door Anneke Avis.
Zie hiervoor ook mijn blog: Geschiedenis rouw rond kindersterfte

Passende aandacht

Wat mij betreft is het veel beter dat we nu ook aan dit premature verlies de aandacht besteden die de ouders voor hun verwerking nodig hebben. Ook de mogelijkheid om van het kindje een akte van geboorte (levenloos) te laten opmaken is hier heel belangrijk in. Dit is een officiële erkenning voor deze ouders dat hun kindje ter wereld is gekomen.
Ik ben in ieder geval dankbaar dat ik van dit afscheid een mooie reportage voor het gezin heb mogen maken. Passend bij deze tijd. Zij hebben straks een mooi album, een liefdevolle herinnering, die het mogelijk maakt om hun te vroeggeboren dochtertje te zien op die momenten dat zij daar behoefte aan hebben.